A-50 در غرب با کد ناتوی Mainstay شناخته می شود. برای هواپیماهای بریف معمولا از نام گذاری روسی Be- (با شماره های مختلف) استفاده می شود، ولی در هر صورت هواپیمای A-50 شناسه مشهور A- را که کمپانی بریف برای نمونه ای اولیه آزمایشی هواپیماهایش در نظر گرفته، پس از تولیدش نیز حفظ کرد. A-50 از سال 1984 وارد خدمت در نیروی هوایی روسیه شد . جدیدترین گونه این هواپیما، A-50U، در سال 1995 به نمایش گذاشته شد.
هواپیمای هشدار زودهنگام و کنترل هوابرد(AWACS) با نام اختصاری A-50 توسط مجموعه تحقیقات و مهندسی کمپانی بریف(Beriev) واقع در شهر تانگروگ(Tangrog) استان روستوف(Rostov) توسعه و تولید شده است .هواپیمای A-50 از روی هواپیمای باربری نظامی ایلیوشین IL-76MD (ساخت مجموعه هوانوردی کمپانی ایلیوشین واقع در مسکو) توسعه و ساخته شده است.
هواپیمای A-50 برای کشف و شناسایی اشیاء پرنده ، تشخیص دسته پروازی آنها و اطلاعات مربوط به مسیر پروازی آنها و انتقال این اطلاعات به پست های فرماندهی در نظر گرفته شده است ؛ همچنین این هواپیما می تواند به عنوان یک مرکز کنترل و فرماندهی در هدایت جنگنده، رهگیرها و هواپیماهای تاکتیکی به مناطق رزمی برای حمله به اهداف زمینی در ارتفاع پایین عمل می کند. وظیفه A-50 با نمونه مشابه آمریکای خود یعنی هواپیمای هشدار زودهنگام بویینگ E-3 قابل مقایسه است .
نیروی هوایی هند A-50/IL76 را به عنوان پایه ای برای نصب سامانه AEW با نام اختصاری (airborn Early Warning) فالکن که برای خرید از صنایع هوافضای اسراییل (IAI) برنامه ریزی شده در نظر گرفته است ؛ بر اساس این قرارداد که در مارس 2004 بسته شد، صنایع التا (Elta) اسراییل موظف به به تامین سامانه های AEW برای هند شده و اولین هواپیمای IL-76 با سامانه AEW اسرایلی نصب شده بر روی آن در سال 2006 میلادی به نیروی هوایی هند تحویل داده شد. صنایع هوای هند (IAI) هواپیماها را که به عنوان پایه ای برای رادار اسراییل به کار گرفته خواهند شد را از کمپانی ایلیوشین و TAPC خریداری خواهد کرد. همچنین طبق گزارش ها، چین، 4 فروند هواپیمای A-50/A-50M/A-50U را به روسیه سفارش داده است .
عملکرد پرواز
A-50 ماموریت های گشتی را در ارتفاع 5000 تا 10000 متری به انجام می رساند. حداثر ارتفاع عملیاتی قابل پرواز A-50، 10 کیلومتر می باشد. بیشینه برد A-50 5000 کیلومتر و مداومت پروازی آن 7 ساعت و 40 دقیقه است. در برد 2000 کیلومتر A-50 می تواند به مدت 1 ساعت و 25 دقیقه در مسیر گشتی بماند. A-50 دارای 15 خدمه می باشد که شامل 5 خدمه پرواز و 10 خدمه ماموریت می باشد .
رادار
سامانه هشدار راداری و هدایت هواپیمای A-50U از نو اشنل-ام (Schnel-M) است که ساخت کمپانی وگا (Vega) می باشد؛ این سامانه شامل موارد زیر می شود :
- ایستگاه راداری
- سامانه پرسش ساز و پاسخ دهنده و سامانه انتقال سیگنال
- مجموعه کامپیوتر دیجیتال
- تجهیزات تشخیس دوست از دشمن (IFF)
- سامانه رمز کننده ارتباط
- تجهیزات کد/تلمتری
- و تجهیزات سفارشی به انتخاب خریدار
سامانه راداری و هدایتی این هواپیما ظرفیت آن دارد که به صورت همزمان50 تا 60 هواپیما را ردیابی کند و 10 تا 12 هواپیما را هدایت کند .
اقدامات متقابل
هواپیمای A-50 Mainstay با سامانه خوددفاع گر برای پرواز در مسیر بر فراز مناطق گشتی یکپارچه شده است. سامانه خوددفاع گر ، از دفاع از هواپیما ، در برابر جنگ افزارهای هدایت پذیر و هدایت ناپذیر جنگنده های دشمن از جلو، عقب و اطراف اطمینان حاصل می کند. سامانه خوددفاع گر شامل یک سیستم اقدامات متقابل می شود .
A-50 همچنین می تواند با هدایت جنگنده های خودی، در مقابل هواپیماهای دشمن از خود دفاع کند.
سامانه های الکترونیکی و رادیویی این هواپیما در برابر اخلالگری های دشمن مقاوم هستند و از عملکرد رزمی خوبی در محیط های مملو ار اقدامات متقابل الکترونیکی برخوردار است.
کنترل پرواز
هواپیمای A-50 Mainstay با سامانه کنترل پرواز و ناوبری NPK-T یکپارچه شده است که از آن برای اطمینان حاصل کردن از ناوبری هوایی برای انجام عملیات در تمامی مراحل پرواز، تمامی شرایط آب و هوایی، روز و شب و در هر شرایط جغرافیایی استفاده می شود. این سامانه همچنین داده های کنترل پرواز و ناوبری را تامین می کند که این اطلاعات برای تجهیزات و سامانه های مخصوص ماموریت در نظر گرفته شده است .
برخی خصوصیات A-50
-
خدمه
خدمه پرواز ………. 5
خدمه عملیات ………. 10
-
وزن
بیشینه وزن برخاست ……… 190000KG
وزن سوخت ………. 64820KG
وزن به هنگام نشست …… 151500KG
-
موتور
نیروی رانش به هنگام برخاست ………. 4 در 12300 Kgf
تعداد و نوع موتورها ………. 4 موتور از نوع D-30KP
-
عملکرد
سقف پرواز عملیاتی ………. 10200 متر
بیشینه برد ………. 5000 کیلومتر
مداومت پرواز ………. 7.7 ساعت
محدوده فشار جی قابل تحمل ………. 2 g
مداومت گشت رنی در برد 2000 کیلومتر ………. 1. 4 ساعت
سرعت گشت زنی ………. 600 Km/h
تعداد هدف های ردیابی شده به صورت همزمان ….. 50 تا 60
ارتفاع گشت زنی ………. 5000 تا 10000 متر
فاصله ردیابی جنگنده های با سطح مقط راداری 3متر مربع ………. 220 تا 240 کیلومتر
تعداد هواپیماهایی که به صورت همزمان می توانند هدایت شوند ………. 10 تا 12
-
ارتباطات
برد از کانال hf ………. 2000 کیلومتر
برد از کانال Uhf ………. 400 کیلومتر
برد از لینک رادیویی باند پهن ………. 400 کیلومتر
امکانات پایگاهی ………. باند پرواز
رادار ………. امواج باند سانتی متری
برد از لینک رادیویی ماهواره ای ………. به اندازه محدوده قابل پوشش ماهواره