بزرگترین هواپیماهای بوئینگ

تعجب آور نیست که بوئینگ مستقر در آمریکای شمالی تعدادی از بزرگترین هواپیماهای جهان را تولید می کند. از زمان اولین پرواز هواپیمای پر افتخار 747 در اواخر دهه 1960، بوئینگ یکه تازی خود در ساخت هواپیماهای بزرگ را آغاز نمود و نسخه فعلی مدل 747 آن یعنی 8-747 در بالای این لیست قرار دارد.

اما سوالی که ممکن است در ذهن بسیاری وجود داشته باشد این است که بین دو رقیب قدیمی یعنی بوئینگ و ایرباس کدام یک هواپیمای بزرگتری را تولید کرده است؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که شرکت هواپیمایی بوئینگ نتوانسته بزرگترین هواپیمای جهان را تولید کند.

این افتخار نصیب شرمت آنتونو با ساخت هواپیمای Antonov-An-225 رسیده است. آن ها حتی بزرگترین هواپیمای تجاری دنیا را نیز نساخته اند. چرا که بزرگترین هواپیمای تجاری حال حاضر جهان ایرباس A380 است. به همین جهت، بوئینگ 8-747 با توجه به وزن پروازی خود، دومین هواپیمای مسافربری بزرگ جهان محسوب می شود.

شرکت بوئینگ امروزی نتیجه ادغام چندین تولید کننده بزرگ هواپیما است. در نتیجه، این شرکت هیچ رقابت دیگری در تولید یا توسعه هواپیماهای سنگین ندارد. تنها استثنا شرکت ایرباس اروپایی است که هواپیمای آن از نظر اندازه کاملاً منطبق یا بهتر از بوئینگ است.

• هواپیمای بوئینگ 8-747

747 اولین هواپیمای جامبو جت در جهان بود که برای اولین بار در سال 1969 به پرواز درآمد و برای خدمات رسانی به شرکت هواپیمایی پان آم ایرویز وارد سرویس شد. این هواپیما به ملکه آسمان ها معروف شد و اولین هواپیما با دو راهرو بود.

این هواپیما به لطف کابین خلبان سطح دوم و برجستگی کوهان مانندی که در بالای آن قرار داشت، شناخته می شد. این طرح از زمانی که اجازه می داد کل دماغه هواپیما برای هواپیماهای باری باز شود، مورد توجه قرار گرفت.

بوئینگ در طی سال های گذشته با به روز رسانی موتورها و کشش بدنه برای جای دادن بار بیشتر، طراحی اصلی را بهبود بخشیده است. رایج ترین مدل آن نوع 747-400 بود که یک عرشه بسیار بزرگتر، یک کابین خلبان شیشه ای و صندلی برای بیش از 400 مسافر در سه کلاس اضافه کرد. این مدل در سال 1983 تولید شد.

در طول دهه های 1990 و 2000، شرکت هواپیمایی بوئینگ در مورد گزینه هایی برای ساخت نسخه ای حتی بزرگتر 747 نیز تحقیق کرد. اما به دلیل کاهش علاقه شرکت های هواپیمایی به داشتن هواپیماهای بزرگ و ظهور جت های منطقه ای، بازار متزلزل بود. به همین جهت در سال 2005 بود که هواپیمای مدل 8-747 راه اندازی شد.

بوئینگ 8-747 در نسخه های باری و مسافربری ارائه شد. این هواپیمای مسافربری می تواند 467 مسافر را در سه کلاس با برد 7،790 مایل حمل کند. همچنین این هواپیما می تواند 137 تن بار را حمل کند. این هواپیما سنگین ترین هواپیمای بوئینگ است، گرچه نسل فعلی بوئینگ 777 طول بیشتری دارد.

• هواپیمای بوئینگ 777

هواپیماهای اولیه تمایل به استفاده از سه یا چهار موتور داشتند. علاوه بر افزونگی  این یک الزام نظارتی بود که شرکت های هواپیمایی برای انجام عملیات طولانی مدت روی آب ها مورد استفاده قرار می دادند. با گذشت سال ها، موتورها بیشتر و بیشتر قابل اعتماد شدند و مشخص شد که می توان یک هواپیمای بسیار کارآمدتر با تعداد موتور کمتر ساخت که به همان اندازه سه یا چهار موتور ایمن باشد.

مقررات حاصل به عنوان ETOPS یا گسترش عملیات با موتور دوقلو شناخته شد. آنها به شرکت های هواپیمایی اجازه می دهند تا از طرح های دو موتوره روی آب و مناطقی که بیش از یک ساعت با فرودگاه جایگزین فاصله دارند، استفاده کنند.

این قوانین جدید اجازه می داد هواپیماهایی مانند 767 و A300 / 310 بر فراز اقیانوس اطلس شمالی بین ایالات متحده و اروپا پرواز کنند. FAA به تدریج زمان بیشتری را روی کار بر یک موتور قرار داد و در نتیجه سودمندی هواپیماهای دو موتوره را برای خطوط هوایی افزایش داد. بهره برداری از این هواپیماها خیلی زود نسبت به تریجت لاکهید تریستار ارجحیت پیدا کرد.

با وضع قانون جدید، شرکت هواپیمایی بوئینگ تصمیم گرفت هواپیمای پهن پیکر بزرگتری بسازد که بتواند بار و مسافر بیشتری را در مسیرهای ETOPS حمل کند. نتیجه آن تولید هواپیمای بوئینگ 777 بود که اولین بار در اوایل دهه 1990 پرواز کرد.

هواپیمای بوئینگ 777 یک هواپیمای پهن پیکر است که به طور معمول 368 مسافر را حمل می کند. این بزرگترین هواپیمای دو موتوره در جهان محسوب می شود. انواع فعلی این هواپیما، 777X-8 و -9، با طراحی جدید موتور ساخته شده اند. آنها دارای بال هایی با نوک تاشو هستند که به هواپیماها اجازه می دهد تا در ترمینال ها و فرودگاه های موجود جای بگیرند.

• هواپیمای بوئینگ C-17 Globemaster

تنها هواپیمای نظامی که در این لیست قرار دارد، C-17 Globemaster، یکی از هواپیماهای اصلی باری نیروی هوایی است. این هواپیما را در ابتدا مک دانل داگلاس آن را طراحی کرد، اما با ادغام شرکت ها، بوئینگ برنامه را تحویل گرفت. این هواپیما از سال 1995 وارد سرویس شد و تا سال 2015 نیز تولید می شد.

C-17 یک طراحی چهار موتوره با بال هایی طویل است. این مورد برای حمل بار و تجهیزات امدادی توسط بسیاری از سازمان های نظامی جهان از جمله هند، کویت، انگلیس، استرالیا، کانادا، قطر، امارات متحده عربی و ناتو مورد استفاده قرار می گیرد.

• هواپیمای بوئینگ 10-787

این مدل جدیدترین هواپیمای بوئینگ و همچنین چهارمین هواپیمای بزرگ جهان است. 10-787 از بسیاری جهات انقلابی در صنعت هوانوردی محسوب می شود، اما مأموریت اصلی آن آوردن ساختاری مدرن و تکنیک های طراحی به بازار هواپیماهایی با بدنه گسترده بوده است.

این هواپیما بین 200 تا 300 مسافر را در مسیری با طول 8500  مایل حمل می کند، همه این ها در حالی است که 20 درصد سوخت کمتری نسبت به 767 که برای جایگزینی آن طراحی شده بود، مصرف می کند.

برای بدست آوردن چنین چارچوب هوایی و طراحی موتوری کارآمد، شرکت هواپیمایی بوئینگ به مواد کامپوزیتی و تکنیک های پیشرفته ساخت متکی بود. هواپیمای بوئینگ 10-787 به Dreamliner  معروف بود و اولین پرواز خود را در سال 2009 انجام داد.  

متأسفانه، برنامه تولید بوئینگ 787 با مشکلاتی روبرو بود. چندین حادثه مربوط به باتری های لیتیوم هواپیما منجر به دستور زمین گیر شدن اضطراری توسط FAA تا زمان رفع مشکل شد.

• هواپیمای بوئینگ 767-400ER

هواپیمای بوئینگ 767 یک هواپیمای پهن پیکر دو موتوره بسیار محبوب است که از سال 1981 در حال کار و تولید است. بوئینگ این هواپیما را به همراه مدل 757 با بدنه باریک طراحی کرد که به طور موثر جایگزین بهتری برای ناوگان های پیر با کارایی کمتر 727 و 747 بوده است.

یکی از اهداف اصلی برنامه های 757 و 767 کاهش هزینه های عملیاتی شرکت های هواپیمایی بود. ناوهای هوایی که در اواخر دهه 1970 پس از مقررات زدایی فعالیت می کردند بسیار متفاوت از نمونه های قبلی خود بودند و هزینه پایین هنگام سفارش هواپیماهای جدید به نگرانی اصلی تبدیل شد.

767 یکی از اولین هواپیماهایی بود که از تعدیل مقررات ETOPS در اواسط دهه 1980 بهره مند شد. این هواپیما در ابتدا برای پروازهای بین قاره ای مورد استفاده قرار می گرفت، اما با قوانین جدید ETOPS که پرواز طولانی مدت روی آب را مجاز می داند، اکنون 767 در سراسر جهان خدمات خود را ارائه می دهد.

هواپیمای بوئینگ 767 همچنین یک هواپیمای باربری محبوب است و UPS و FedEx از بزرگترین اپراتورهای این ناوگان هستند. بوئینگ همچنین از این مدل برای طراحی چندین نوع هواپیمای نظامی از جمله E-767 برای نظارت و تانکر هوایی KC-46 استفاده کرده است.