با ظهور هواپیمای باری در صنعت حمل و نقل هواپیمایی امروزه دیگر هیچ نگرانی در رابطه با حمل و نقل محموله های مورد نظر با وزن و ابعاد گوناگون برای مسافت های طولانی وجود ندارد. شما به راحتی می توانید هر نوع محموله ای را در کمترین زمان ممکن از دور ترین نقاط دریافت و یا به دور ترین نقاط ارسال کنید.
بنابراین در زمینه حمل بار به وسیله هواپیمای باری هیچ نوع محدودیتی وجود ندارد. از یک بسته کوچک گرفته تا اتومبیل ها، حیوانات، تجهیزات ساختمانی و حتی سایر هواپیماها می توانند به راحتی توسط هواپیمای باری جابجا شوند.
هواپیمای باری همانطور که از اسم آن مشخص است، به جای مسافر برای حمل بار طراحی شده است. به طور کلی این هواپیماها قابلیت حمل مسافر را ندارند و دارای ویژگی هایی هستند که آن ها را از هواپیماهای مسافربری متمایز می کند.
به عنوان مثال این هواپیماها مجهز به یک یا چند درب بزرگ هستند که آن ها را قادر به بارگیری میکند. به همین جهت در ادامه این مقاله به بررسی دقیق ترین این نوع هواپیماها، تاریخچه ساخت و ویژگی های منحصر به فرد آنها می پردازیم.
-
تاریخچه و چگونگی گسترش هواپیمای باری
اولین حمل و نقل باری توسط هواپیما در سال 1910 رخ داد. هنگامی که فروشگاهی بزرگ در آمریکا تصمیم گرفت تا ابریشم خود را از طریق حمل و نقل هوایی از دایتون تا کلمبوس انتقال دهد. پس از آن بسیاری دیگر از شرکت ها نیز برای حمل محموله های خود از خطوط هوایی استفاده کردند.
در دهه 1920 تا 1930 حجم حمل و نقل توسط خطوط هوایی رشد قابل ملاحظه ای داشت. به گونه ای که تا سال 1930 وزن کلی محموله های انتقالی توسط خطوط هوایی به بیش از 453 تن رسید. همین امر سبب شد تا بسیاری از شرکت های هوایی به فکر راه اندازی خطوط هواپیمایی مختص حمل بار باشند.
اگرچه از دهه 1920 به بعد تلاش های بسیاری در جهت راه اندازی و ساماندهی خطوط هوایی باری انجام شد، اما خطوط هوایی تجاری که منحصرا مربوط به حمل و نقل باری باشد عملا تا بعد از جنگ جهانی دوم پدیدار نشد.
خطوط هواپیمایی ایالات متحده آمریکا ارائه خدمات حمل و نقل هوایی خود را درست پیش از آغاز جنگ جهانی دوم در سال 1940 آغاز کرد. که بسیاری از مورخان معتقد هستند که این اولین سرویس اختصاصی باروری در ایالات متحده آمریکا بوده است.
در ابتدا بسیاری از شرکت های هواپیمایی به دلیل نرخ پایین هزینه حمل و نقل از طریق هواپیما و ارائه خدمات نامنظم معتقد بودند که حمل و نقل باری هوایی کل بخش حمل و نقل هوایی را تحت تاثیر قرار داده و آن را بی ثبات کرده است.
به همین جهت پس از پایان جنگ جهانی دوم، هیئت حمل و نقل هوایی قرار داد های مشخص و نرخ های مناسبی را برای حمل و نقل باری هوایی در نظر گرفتند . به این ترتیب شرکت های بسیاری به طور کاملا رسمی کار خود را در این زمینه به طور منظم آغاز کردند.
هواپیمای باری در اروپا نیز پس از جنگ جهانی دوم نقش بسیار مهمی را داشته اند. به ویژه پس از آغاز جنگ سرد زمانی که اتحاد جماهیر شوروی مرزهای برلین را بسته بود، انتقال مواد غذایی برای ساکنان برلین از طریق خطوط هوایی به عنوان یک ناجی محسوب شد.
-
تفاوت هواپیمای باری با مسافربری
هواپیمای باری معمولا دارای درب های بیشتر و بزرگتری در مقایسه با هواپیماهای مسافربری هستند. این ویژگی این امکان را به این هواپیماها می دهد تا بتوانند به صورت کاملا اختصاصی به بارگیری و تخلیه بار مورد نظر بپردازند.
به طور کلی هواپیمای باری دارای بدنه ای با ارتفاع بیشتر و طول و عرضی گسترده تر از هواپیماهای مسافربری هستند. به این ترتیب امکان حمل بسیاری از محموله های عظیم جثه مانند حمل هواپیمایی دیگر نیز توسط هواپیمای باری وجود خواهد داشت.
از دیگر ویژگی های هواپیمای باری داشتن چرخ های بیشتر در مقایسه با سایر هواپیماهاست. چرا که این امکان را فراهم می کند تا بتواند در صورت لزوم در مکان های آماده نشده نیز فرود آیند. همچنین دارای دم نصب شده مرتفع تری هستند که اجازه می دهد تا محموله مستقیما به داخل و خارج هواپیما هدایت شود.
-
انواع هواپیمای باری غیر نظامی
به طور کلی در زمینه حمل و نقل هوایی، هواپیمای باری به دو دسته تجاری و نظامی تبدیل شده اند. که در ادامه به معرفی بزرگترین و کارامد ترین هواپیمای باری غیر نظامی و ویژگی های منحصر به فرد هر یک از آنها می پردازیم.
-
Antonov An-225 Mriya
شاید شما هواپیماهایی را که با یک شاتل فضایی در پشتشان پرواز می کنند را دیده باشید و بشناسید. Antonov An-225 Mriya بزرگترین آن ها محسوب می شود. هواپیمایی غول پیکر که به تنهایی قادر به حمل باری با وزن 190 تن است.
تنها یکی از این هواپیماهای غول آسا در اواخر دهه 1980 میلادی توسط اتحا جماهیر شوروی ساخته شد و امروزه ساخت این هواپیما توسط کشور اوکراین انجام میشود. این هواپیما با وزنی معادل 640 تن بزرگترین هواپیمای باری غیر نظامی محسوب می شود.
این هواپیمای غول پیکر دارای محفظه ای جادار به طول 43.32 متر، عرض 6.4 متر و ارتفاع 4.4 متر است که به آن این امکان را میدهد تا قادر به حمل محموله هایی با وزن 250 تن نیز باشد.
-
Boeing 747-8 Freighter
هواپیمای بوئینگ 747-8 با وزنی معادل 447 تن دومین هواپیمای غول پیکر باری محسوب میشود. این هواپیما در سال 2005 توسط شرکت بوئینگ به پرواز در آمد. این هواپیما قادر به حمل بار تا وزن 137 تن است .
هواپیمای بوئینگ 747-8 با داشتن چهار موتور قدرتمند قادر به رسیدن به حداکثر سرعتی معادل 7630 کیلومتر است. طراحی خاص بدنه این هواپیما این امکان را فراهم کرده است تا قادر به حمل محموله هایی با ابعاد بزرگ باشد.
-
Aero Spacelines Super Guppy
هواپیمای باری Aero، هواپیمایی است که ناسا برای حمل بسیاری از تجهیزات خود آن را ترجیح می دهد. ناسا بسیاری از فضاپیماها و سایر اشیا بزرگ را توسط این مدل هواپیما منتقل میکند. Aero Super Guppy در واقع یکی از مدل های قدیمی هواپیما در زمینه حمل بار محسوب میشود.
اولین مورد آن در سال 1965 به پرواز در آمد که در آن زمان این هواپیما به طور مستقیم از بدنه هواپیمای Boeing C-97 Strato Freighter سخته شد که دارای بدنه ای طویل تر نسبت به این هواپیما بود تا بتواند محموله های بزرگتری را حمل کند. اخیرا نیز ناسا از این هواپیما برای حمل و نقل یک فضاپیمای Orion استفاده کرده است.
-
Airbus A300-600ST Beluga
یکی دیگر از هواپیماهای عظیم جثه در زمینه باربری غیر نظامی که مورد توجه و علاقه بسیاری از شرکت ها قرار گرفت، Airbus A300-600ST Beluga بود. این هواپیما نخستین بار در سال 1995 ساخته و ارائه شد تا جایگزینی برای super Guppy باشد.
ایرباس به هواپیمایی نیاز داشت تا بتواند بخش های وسیع تری از حمل و نقل هوایی را پوشش دهد و از آنجایی که مدل قدیمی Super Guppy برای بسیاری از شرکت ها مقرون به صرفه نبود به همین جهت بعد از رونمایی، این هواپیما به سرعت جایگزین مدل Super Guppy شد.
هر چند که برخی شرکت ها همچنان وفادار به هواپیمای باری Super Guppy ماندند. همانند شرکت ناسا که همانطور که پیشتر نیز توضیح داده شد این شرکت همچنان برای حمل و نقل بسیاری از محموله های خود از مدل قدیمی Super استفاده میکند.