نقش حمل و نقل هوایی در افزایش گرمایش زمین

حمل و نقل هوایی و افزایش گرمایش زمین

در سال های اخیر صحبت ها و هشدارهای بسیار زیادی در رابطه با گرمایش زمین توسط فعالان محیط زیست صورت گرفته است که شاید در بسیاری از کشورها آن گونه که باید به این هشدار ها توجه نشد. اما در سال جاری آتش سوزی گسترده در جنگل های استرالیا و نابودی چندین هزار هکتار جنگل و بیش از 500 میلیون گونه جانوری باعث شد تا جهانیان هر چه بیشتر این هشدارها را جدی بگیرند.

چرا که این آتش سوزی تنها محدود به کشور استرالیا نبوده و امری جهانی محسوب میشود و در آینده ای نزدیک می تواند سرنوشت مشابه بسیاری از کشورها در سراسر جهان باشد. همه ما می دانیم که یکی از دلایل اصلی این آتش سوزی ها افزایش گازهای گلخانه ای در اتمسفر و به دنبال آن افزایش دمای کره زمین است. در این مقاله قصد داریم تا به بررسی میزان نقش حمل و نقل هوایی در افزایش گرمایش زمین بپردازیم.

شرم از پرواز

پدیده ای که امروزه در سراسر جهان به وجود آمده است. چرا که بسیاری از مسافران با فشار از سوی بسیاری از فعلان محیط زیست به منظور کاهش تولید کربن دی اکسید در هوا، با استفاده از راه های جایگزین حمل و نقل مواجه هستند. بسیاری از فعالان محیط زیست سفر های بی رویه هوایی، قایق ها و قطار ها را محکوم به تولید و انتشار کربن دی اکسید در فضا و افزایش گرمایش زمین کرده اند.

به همین جهت بسیاری از افراد مشهور و سرشناس که برای مسافرت های خود از جت های شخصی استفاده می کنند نیز مورد انتقاد قرار گرفته اند. به گونه ای که حزب سبز آلمان برای برخی از پروازهای داخلی تقاضای ممنوعیت کرده است.

با این وجود طبق محاسباتی که توسط سازمان جهانی انرژی در سال 2019 صورت گرفت، انتشار گاز کربن دی اکسید حاصل از سوخت حمل و نقل هوایی تنها 3% از انتشار جهانی CO2 را تشکیل می دهد در حالی که سایر مصرف نفت در جهان باعث ایجاد 8% از گازهای کربن دی اکسید موجود در جو است.

اما در طی 30 سال گذشته، مصرف سوخت هوانوردی تقریبا دو برابر شده است که به طور مداوم به مصرف بیشتر نفت در جهان نیز کمک می کند. به منظور آنکه بدانیم آیا تلاش افراد برای کاهش مسافرت هوایی می تواند تفاوت معناداری در افزایش گرمایش زمین ایجاد کند، با نگاه دقیق تری به این موضوع می پردازیم. تا ببینیم چگونه مصرف سوخت توسط صنعت هواپیمایی با گذشت زمان تغییر کرده و چه رویکردی را برای آینده در نظر گرفته است.

تقاضای برای سوخت

یک روش معمول برای محاسبه میزان گاز CO2 تولید شده توسط هر مسافر، در نظر گرفتن نوع و مسافت طی شده هواپیما است. این روشی است که توسط سازمان متعادل سازی اتمسفر و سازمان بین المللی هواپیمایی صورت گرفته است.

در مقابل رویکرد ما برای تعیین میزان انتشار CO2 در پرواز شامل مصرف سوخت هواپیما است. این امر نیز با تکیه بر تعداد مسافران، نوع هواپیما و میزان پر و خالی بودن هواپیما است که میتواند به راحتی با سایر روش های حمل و نقل مقایسه شود.

نکته مهمی که که در استفاده از این روش وجود دارد این است که در آن میزان گاز نیتروژن ساطع شده به جو محاسبه نمی شود. هر چند که اثرات این گاز برای چند ساعت تا چند روز است اما تحقیقات نشان داده است که در جایی از جو که NO2 منتشر می شود، اثرات گرمایش زمین بسیار بیشتر است. بنابراین رویکرد ما یک رویکرد محافظه کارانه از انتشار گاز های گلخانه ای به اتمسفر را نشان میدهد.

طبق آمار نشان داده شده میزان مصرف نفت در جهان در طی 30 سال گذشته بسیار افزایش داشته است به گونه ای که پس از سال 1990 این افزایش 50 درصدی بوده است. در مقایسه با سایر وسایل حمل و نقل از جمله راه آهن، حمل و نقل هوایی در صد کمتری از میزان افزایش مصرف نفت و گرمایش زمین را به خود اختصاص می دهد. به گونه ای که تحقیقات نشان داده است که در سال 2018 حمل و نقل هوایی عامل افزایش 1.2 درصدی در میزان مصرف نفت بوده است.

رشد جهانی مصرف سوخت

بخش عمده ای از سوخت های هواپیمایی در کشورهای توسعه یافته مصرف می شود. در سال 2018 ایالات متحده به تنهایی بیش از 20٪ از مصرف سوخت هواپیمایی را به خود اختصاص داد. در همان سال نیمی از کل مصرف سوخت هواپیمایی در کشورهای OECD اتفاق افتاد – گروهی از کشورهای عمدتاً توسعه یافته که حدود 15٪ از جمعیت جهان را تشکیل می دهند.

در همین حال ، چین ، روسیه و کشورهای غیر OECD در اروپا و آسیا که تقریباً 60٪ از جمعیت جهان را تشکیل می دهند ، 32٪ از کل سوختهای هواپیمایی را مصرف می کنند. اما با توجه به اینکه پیش بینی می شود جمعیت این کشورها رو به رشد است، می توان انتظار داشت که تعداد مسافران سفر هوایی در این کشورها  افزایش یابد. انجمن بین المللی حمل و نقل هوایی تخمین زده است که چین تا اواسط سال 2020 میلادی به عنوان بزرگترین استفاده کننده حمل و نقل هوایی جایگزین آمریکا خواهد شد.

بررسی ها نشان میدهد اگر چین ، روسیه ، آسیا و بخشی از اروپا که عضو OECD نیستند به همان اندازه کشورهای OECD پرواز داشته باشند ، میزان مصرف سوخت هوایی تقریباً از سطح فعلی 343 میلیون تن سوخت به حدود 935 میلیون تن افزایش خواهد یافت. اگر کل جهان به اندازه کشورهای عضو OECD پرواز کنند ، این میزان به بیش از 1.560 میلیون تن سوخت افزایش می یابد که بیش از مصرف جهانی فعلی بنزین و دیزل است.

بیان این نکته حائز اهمیت است که مصرف سوخت به طور معمول به کشوری تعلق می گیرد که سوخت را به فروش می رساند. به عنوان مثال ، اگر یک هواپیمای نروژی در مسیر پرواز به سمت ایالت متحده در ایسلند سوختگیری انجام دهد، این میزان مصرف و انتشار گازهای های حاصل از آن برای کشور ایسلند محسوب می شود.

کارایی و رویکرد در آینده

از سال 2000 تعداد مسافرانی که از طریق حمل و نقل هوایی جابجا میشوند تقریباً سه برابر شده و در سال 2018 به 4.3 میلیارد رسیده است. اصلی ترین عامل اصلی رشد شرکت های هواپیمایی بودجه ای است که در درجه اول به پروازهای کوتاه تا متوسط ​​در آمریکا و اروپا اختصاص داده شده است.

هر چند که این موضوع آن گونه که به نظر می رسد هم بد نیست. چرا که طبق آمار بدست آمده میزان سوخت مورد نیاز هر مسافر در پرواز طی سالها به طور پیوسته کاهش یافته است. البته این موضوع پس از سال 2010 و با روی کار آمدن هواپیماهای کارآمد تر در مصرف سوخت رخ داده است. IPCC تخمین زده است که اگر مدیریت کنترل ترافیک هوایی و سایر روشهای عملیاتی کارآمدتر شوند ، 18٪ از انتشار CO2 توسط هواپیماها و تاثیر بر گرمایش زمین کاهش می یابد.

یک جایگزین سبزتر

امروزه با توجه به اینکه استفاده از صنعت حمل و نقل هوایی امری ناگزیر است، بسیاری از کشورها به این فکر افتاده اند تا از سوخت جایگزینی استفاده کنند که آلودگی و تولید کربن دی اکسید کمتری داشته باشد. سوختهای هوایی پایدار با کربن کم می توانند انتشار CO₂ و گرمایش زمین را کاهش دهند ، اگرچه هم اکنون فقط شش فرودگاه در جهان (برگن ، بریزبن ، لس آنجلس ، اسلو ، سان فرانسیسکو و استکهلم) هستند که از این نوع سوخت استفاده می کنند.

آژانس بین المللی انرژی تخمین زده است که در سال 2018 ، سوخت های پایدار هواپیمایی تنها 1/0 درصد از تولید سوخت هواپیمایی را تشکیل داده است. بنابراین می بایست کارهای بیشتری برای ترویج استفاده از این نوع سوخت در سراسر جهان انجام صورت گیرد.

در سال 2018 ، هواپیماهای مسافربری حدود 960 میلیون تن CO₂ در اتمسفر منتشر کرده اند که نشان دهنده تولید 8.5 درصدی گازهای گلخانه ای از فرآورده های نفتی و تولید کننده 3٪ CO₂ حاصل از تمام سوخت های فسیلی در جهان است.

اما واقعیت این است که وسایل حمل و نقل جایگزین مانند قطارها، کربن بسیار بیشتری در مقایسه با هواپیماها در هوا منتشر می کنند و باعث گرمایش زمین می شوند. راه آهن شمال شرقی لندن بیان کرده است که برای یک سفر از ادینبورگ به لندن حدود 17 کیلوگرم CO₂ به ازای هر مسافر در هوا منتشر می شود.

این میزان برابر با گرم کردن یک خانه معمولی در انگلیس به مدت دو روز است. در حالی که تخمین زده شده است که سفر با هواپیما باعث انتشار 145 کیلوگرم CO2 در اتمسفر می شود. که معادل گرم کردن یک خانه به مدت 22 روز است.

در کشورهای ثروتمند در سراسر جهان غرب، جایی که مردم می توانند برای سفر در مسافت های کوتاه از حمل و نقل جایگزین استفاده کنند “شرم از پرواز” معنا دارد اما زمانی که نوبت به مقابله با تغییرات آب و هوایی می رسد باید گفت که حمل و نقل هوایی تکه ای کوچک از یک پازل بزرگ است.