سفر و دیابت

دیابت بیماری است که امروزه بسیاری از افراد در سراسر جهان به آن مبتلا می شوند که در صورت عدم رعایت نکات پزشکی می تواند خطر آفرین باشد. اما از طرفی این بیماری نباید مانعی برای مسافرت و گذراندن تعطیلات باشد.

برنامه ریزی در مورد چیزهایی مانند بسته بندی برای سفر، مدیریت دارو در هنگام عبور از مناطق زمانی، غذا و مسافرت، آب و هوای گرم، آب و هوای سرد و بیمار شدن در خارج از کشور، همگی می تواند در جلوگیری از بروز هرگونه مشکل تاثیر گذار باشد.

بنابراین، دانستن نکاتی در خصوص این بیماری در هنگام سفر، می تواند به نحوه مدیریت آن بسیار کمک کند. به همین جهت، در ادامه به بررسی دقیق تر هر یک از این نکات در هنگام سفر می پردازیم.

• پیش از سفر چه مواردی را باید بررسی کرد؟

حتما کارت دیابت و نامه ای از پزشک خود به همراه داشته باشید. هر دو مورد باید نشان دهد که شما مبتلا به دیابت هستید و اینکه چه دارویی را به عنوان درمان استفاده می کنید. سعی کنید دو برابر تجهیزات پزشکی که معمولا برای دیابت استفاده می کنید، به همراه داشته باشید.

پیش از سفر، بررسی کنید از کجا می توانید منابع انسولین مورد نیاز خود را در مقصد، در موارد اضطراری پیدا کنید. شما می توانید پیش از سفر با سازنده انسولین خود تماس بگیرید تا ببینید، انسولین مصرفی شما در کشوری که به آن سفر می کنید هم تامین می شود یا خیر.

همچنین از این موضوع نیز مطلع شوید که آیا با همان نام فروخته می شود یا دارای نام تجاری متفاوتی است. شما حتی می توانید نسخه خود را به کشور مورد نظر ارسال کنید.

پروازها اغلب از مناطق زمانی عبور می کنند. اگر دیابت شما به گونه ای است که مجبور به تزریق انسولین هستید، مهم است که با تیم مراقبت های بهداشتی وضعیت دیابت خود را بررسی کنید. چرا که ممکن است نیاز به ایجاد تغییر در زمان و دوز انسولین تزریقی داشته باشید. به یاد داشته باشید که آب و هوای گرم یا سرد ممکن است بر نحوه عملکرد انسولین و گلوکز خون شما تاثیر بگذارد.

در صورت مسافرت به یک کشور عضو اتحادیه اروپا، از کارت بیمه سلامت رایگان اروپا (EHIC) استفاده کنید. این امر باعث می شود تا دسترسی آسان به مراقبت های بهداشتی در آن کشور برای شما وجود داشته باشد.

با این وجود، در صورت داشتن EHIC، همچنان خرید بیمه مسافرتی نیز توصیه می شود. دلیل آن این است که کارت EHIC موارد خاصی مانند بازگشت اضطراری را پوشش نمی دهد. همچنین خوب است که بیمه داشته باشید، زیرا همه کشورها سطح پوشش NHS را ارائه نمی دهند.

• بسته بندی برای سفر

لوازم و داروی دیابت خود را در کیسه های جداگانه جایگذاری کنید. چرا که در هنگام پرواز و در صورت گم شدن بخشی از وسایل، اطمینان حاصل کنید که مقداری از داروی خود را به همراه دارید.

حتما مقداری میان وعده اضافی همراه خود داشته باشید که در صورت تاخیر در پرواز، مشکلی برای شما ایجاد نشود. همچنین اگر نیاز است تا انسولین و سرنگ را با خود به داخل هواپیما ببرید، حتما نامه پزشک و کارت دیابت خود را برای نشان دادن به کادر پرواز آماده کنید.

در بعضی از کشورها، قند خون در میلی گرم در 100 میلی لیتر اندازه گیری می شود (به صورت میلی گرم در دسی لیتر) و نه به صورت میلی مول در لیتر، بنابراین پیش از سفر به نمودار تبدیل گلوکز خون کشور مقصد نگاهی بیندازید و از آن مطلع باشید.

• مقررات امنیتی

مواردی در خصوص مقررات امنیتی وجود دارد که می بایست پیش از سفر حتما از آن مطلع بود. به عنوان مثال، مقررات امنیتی فعلی بیان می کند که کالاهای مایع فقط در صورتی که کمتر از 100 میلی لیتر یا کمتر باشند، مجاز به حمل با کیف دستی هستند.

اگر چه، چند استثناء در خصوص داروهای ضروری برای سفر وجود دارد که بتوان در مقادیر بیشتر از حد مجاز 100 میلی لیتر، آن ها را حمل کرد. به همین دلیل همیشه پیش از سفر، در رابطه با قوانین امنیتی پرواز خود مطالعه کنید.

همچنین، مسافران مجاز به حمل تجهیزات ضروری پزشکی از طریق امنیت فرودگاه در چمدان های دستی هستند، هر چند که تمام داروها و تجهیزات باید با اسناد و مدارک یک متخصص پزشکی ذیربط پشتیبانی شوند. نامه پزشک باید به کارکنان شرکت هواپیمایی نمایش داده شود و در صورت بروز هرگونه مشکلی باید از وی خواسته شود تا با مدیر یا عضو ارشد کارکنان صحبت کند.

در خصوص حمل قرص هم باید گفت که در صورت به همراه داشتن سند معتبر از یک پزشک متخصص یا نسخه، هیچ ممنوعیت و محدودیتی از جانب امنیت فرودگاه برای شما وجود نخواهد داشت.

• سفر با پمپ یا CGM

اگر دیابت خود را با پمپ معالجه می کنید یا از مانیتور چک کننده مداوم گلوکز (CGM) استفاده می کنید، حتما پیش از سفر با خط هواپیمایی خود تماس بگیرید و آن ها را از وضعیت خود مطلع سازید، در صورت امکان این کار را چند هفته قبل از پرواز انجام دهید.

واحد مشاوره بهداشت سازمان هواپیمایی کشور توصیه می کند که افراد مبتلا به دیابت همیشه قبل از سفر با خط هوایی خود تماس بگیرند تا در مورد وسایل پزشکی مورد نیاز خود در هنگام سوار شدن به هواپیما صحبت کنند.

برخی خطوط هوایی از شما درخواست می کنند که پیش از پرواز، آنها را از تجهیزات پزشکی خود آگاه کرده و مدارک اضافی را پر کنید. اگر این کار را نکنید، ممکن است در بعضی موارد به پمپ یا CGM همراه شما اجازه ورود به هواپیما را ندهند.

همچنین شما می توانید قبل از سفر با پزشک خود مشورت کنید تا در صورت نیاز به حذف پمپ به هر دلیلی، آن ها تجهیزات اضافی دیگری مانند انسولین، در اختیار شما قرار دهند و به برنامه ریزی دوزهای مصرفی شما در طول سفر کمک کنند.

احتیاط در خصوص پمپ های انسولین و مانیتور CGM، بیشتر به دلیل عملکرد بیسیم آن ها است که می تواند در سیستم های ارتباطی و ناوبری هواپیما اختلال ایجاد کند. اگر پمپ یا CGM شما قادر به کار کردن بدون بی سیم نباشد، ممکن است شما مجبور به استفاده از سرنگ انسولین در طول پرواز خود باشید و به طور دستی سطح قند خون خود را آزمایش کنید.  

• آیا عبور از دستگاههای اشعه ایکس یا اسکنرهای تمام بدن ایمن است؟

اگر از پمپ انسولین یا CGM استفاده می کنید، نباید آنها را از اسکنرهای تمام بدن یا دستگاه پرتونگاری عبور دهید. این مهم است که بدانید فرودگاه ها به منظور چک کردن چمدان ها و کیف های دستی مسافران از اشعه ایکس استفاده می کنند.

به همین جهت، امواج اشعه ایکس می تواند باعث شود که پمپ یا CGM شما به درستی کار نکند. در صورت سوال در مورد عبور از دستگاه های اشعه ایکس و اسکنرهای تمام بدن، با سازنده دستگاه های خود تماس بگیرید.

دریافت انسولین در خارج از کشور

نامه ای از پزشک یا کلینیک خود بگیرید که توضیح می دهد مبتلا به دیابت و نیازمند داروهای مورد استفاده و تمام تجهیزات مورد نیاز برای درمان دیابت هستید. این موارد شامل انسولین، دستگاه های تحویل انسولین، سوزن، مانیتور قند خون، قرص گلوکز یا نوارهای تست مایع و کتون است.

سعی کنید چند کپی از نامه یا نسخه خود مبنی بر ضرورت حمل تمام داروها و تجهیزات را در جاهای مختلف به همراه داشته باشید که در صورت گم شدن یا از بین رفتن هر یک از نسخه ها، کپی دیگر از آن در جای دیگر همراه شما باشد.

قبل از سفر، دریابید که در موارد اضطراری می توانید انسولین مورد نیاز را در مقصد خود دریافت کنید. قبل از سفر با سازنده انسولین خود تماس بگیرید تا ببینید آیا انسولین شما در کشوری که به آن سفر می کنید تأمین می شود یا خیر.

• مدیریت دارو در هنگام عبور از مناطق زمانی

سفر در مناطق زمانی ممکن است به این معنی باشد که شما باید انسولین خود را تنظیم کنید. تمام پروازهای بین المللی به سمت شرق یا غرب شامل عبور از مناطق زمانی بوده و روزها کوتاه یا طولانی تر می شوند. در این مورد نیازی به هشدار نیست. بسیاری از افراد از مناطق زمانی بدون هیچ مشکلی عبور می کنند.

اما در رابطه با افراد دیابتی موضوع متفاوت است. چرا که ممکن است نیاز باشد تا زمان دریافت داروی خود را با توجه به تغییر زمان، عوض کنند.

• مناطق زمانی و انسولین

در هنگام سفر از شرق به غرب، روز طولانی تر می شود و برخی از پزشکان به شما توصیه می کنند که یک وعده غذایی اضافی میل کنید و آن را با انسولین اضافی بپوشانید. در مقابل، هنگام مسافرت از غرب به شرق، روز کوتاه می شود و ممکن است مقدار انسولین و کربوهیدرات دریافتی کاهش یابد.

به طور کلی، اگر تغییر منطقه زمانی شما کمتر از چهار ساعت باشد، دیگر نیازی به ایجاد تغییرات اساسی در تزریقات خود ندارید. اگر روزانه دو تزریق انسولین انجام می دهید، ممکن است یک روز طولانی مدت به این معنی باشد که به بین دو تزریق اصلی نیاز به مقدار کمی انسولین دارید. اما لازم است در مورد جزئیات با پزشک دیابت خود صحبت کنید.

یک روز کوتاه ممکن است به این معنی باشد که شما باید انسولین قبل از پرواز را کاهش دهید. بنابراین، مهم است که در مورد این موضوع از قبل با پزشک خود صحبت کنید. هنگام بحث در این رابطه، اطمینان حاصل کنید که اطلاعات پرواز خود از جمله زمان پرواز، طول پرواز و زمان رسیدن به مقصد را در دست دارید.

بسیاری از افراد دیابتی در طول روز سه تزریق کوتاه مدت و به دنبال آن یک تزریق متوسط ​​یا طولانی مدت در عصر دارند. از آنجا که این رژیم انعطاف پذیری زیادی نسبت به زمان تزریق و زمان وعده های غذایی دارد، می تواند به راحتی با سفر به منطقه زمانی سازگار شود. بسیاری از افراد مبتلا به دیابت که مرتباً با هواپیما سفر می کنند از این سیستم استفاده می کنند.

برخی از افراد ممکن است با این سیستم مشکل داشته باشند زیرا چرخه خواب معمولی با سفر در منطقه زمانی شکسته می شود. در نتیجه انسولین متوسط ​​یا طولانی مدت بیش از یک بار در هر 24 ساعت مصرف می شود. در نتیجه ممکن است باعث افت فشار خون شود.

در حال حاضر بسیاری از پزشکان نوعی تغییر در برنامه فوق را توصیه می کنند. به این ترتیب که شما تزریق متوسط ​​و طولانی مدت را به طور کامل کنار می گذارید و به تزریق های کوتاه مدت قبل از غذا تکیه می کنید تا زمانی که با اطمینان 24 ساعت را در کشور مقصد سپری کنید.

بسیاری از مسافران این کار را بسیار مفید می دانند زیرا انعطاف پذیری مورد نیاز را به آنها می دهد. در واقع هر دو سیستم به شما امکان می دهد تا دوز و زمان تزریق انسولین را با توجه به کوتاه تر یا بلند تر شدن روز، تنظیم کنید.

• مناطق زمانی و قرص ها

اگر قرص دیابت مصرف می کنید، بعید به نظر می رسد مشکل خاصی داشته باشید. خیلی مواقع ممکن است نیاز باشد تا در طول روز قرص اضافه تری مصرف نمایید. اما حتما باید پیش از سفر با پزشک خود در این مورد مشورت کنید.

در مواقعی هم با توجه به کوتاه تر شدن طول روز در سفر های غرب به شرق، ممکن است نیاز باشد تا یک نوبت مصرف قرص خود را کاهش دهید. در این مورد هم می بایست از قبل با پزشک خود صحبت کنید.

به این ترتیب با توجه به نکات گفته شده، دریافتیم که دیابت هیچ نوع محدودیتی برای سفر و پرواز شما نخواهد داشت، در صورتی که پیش از سفر کلیه نکات مربوط به بیماری خود را رعایت کنید.