در اواخر سال 2019، انجمن بین المللی حمل و نقل هوایی (IATA) گزارش “عملکرد اقتصادی صنعت هواپیمایی” را منتشر کرد. این شامل پیش بینی برای سال 2020 با افزایش 4.1 درصدی رشد تقاضای جهانی برای ترافیک هوایی و سود خالص 16.5 میلیارد دلاری خطوط هوایی آمریکایی بود.
آژانس های مسافرتی، الگوی های رشد سفر در مکان هایی مانند هتل ها، سفرهای دریایی، زمینی و هوایی همگی نشان دهنده آینده ای خوب و مثبت و رو به جلو برای صنعت هوانوردی و سایرین بود و در آن زمان هیچ کسی تصور نمی کرد که همه گیری یک ویروس چطور می تواند این گونه تمامی صنایع از جمله حمل و نقل هوایی را با مشکلات جدی مواجه سازد.
حال با وجود آمدن تابستان سال 2020 نیز IATA بدترین عملکرد مالی در حمل و نقل هوایی تجاری و ضرر جهانی معادل 84 میلیارد دلار آمریکا را پیش بینی کرده است. حتی این بحران گریبان صنعت هوا فضا را که از خطوط هوایی با قطعات و خدمات و تجهیزات پشتیبانی می کند را نیز گرفته است. انجمن بین المللی حمل و نقل هوایی اظهار داشت که سال 2020 بزرگترین بحران این صنعت تاکنون بوده است.
-
آیا این تغییرات دائمی است؟
قطعا پس از این دیگر سفرهای هوایی مانند قبل از شیوع ویروس کرونا نخواهد بود. در واقع دیگر هیچ چیزی مانند گذشته نخواهد شد. اما بیاید مروری به درس هایی که صنعت حمل و نقل هوایی در طول مواجه با همه گیری COVID-19 گرفته است داشته باشیم و ببینیم چه تغییراتی از این به بعد در سفرهای هوایی رخ خواهد داد.
نحوه سفر با هواپیما در طی شش ماه گذشته و از زمان انتشار ویروس کرونا به طور چشمگیری تغییر کرده است. اقدامات بهداشتی بسیار زیادی چه در خصوص مسافران و چه در رابطه با کادر پرواز اعمال شده که پیش بینی می شود پس از این نیز باقی بماند. در عین حال، همچنان محدودیت های لازم جهت مسافرت در فضای محدود نیز ادامه خواهد یافت.
مسئولان بهداشت عمومی سه روش اجتماعی را برای کنترل شیوع COVID-19 مهم دانسته و تعیین کرده اند که هر یک از آنها تاثیر خاصی بر جذابیت سفر هوایی دارد. شستشوی مکرر دست ها یکی از این موارد است که بسیاری از محققان معتقدند این کار تا حد زیادی می تواند از انتقال ویروس جلوگیری کند.
یکی دیگر از این قوانین رعایت فاصله اجتماعی دو متری میان افراد است. در حالی که عموماً پذیرفته شده است که حداقل در هنگام مسافرت با هواپیماهای تجاری امروزی، رعایت حداقل مسافت اجتماعی امکان پذیر نیست، برخی از شرکت های حمل و نقل از جمله ایر کانادا، سیاست خالی گذاشتن صندلی کنار مسافران را اتخاذ کرده اند. اما تا چه میزان شرکت های هواپیمایی حاضر هستند تا این کار را با وجود ضررهای مالی که به همراه دارد انجام دهند.
این ابتکار توجه مقامات بهداشت عمومی و همچنین مدیران و انجمن های حمل و نقل هوایی را به خود جلب کرده است، در نتیجه تلاش برای ایجاد یک قانون کلی به منظور تنظیم صندلی های میانی خالی در پروازها انجام شده است. مدیران هواپیمایی تأثیر مالی ناگوار از این تلاش برای سهولت در ازدحام هواپیما ها را نیز پیش بینی کرده اند.
مقامات مسئول قرنطینه برای کاهش انتشار ویروس کرونا از مسافرانی که از جاهایی با ریسک بیشتر وارد می شوند نیز تست های لازم را می گیرند. این قرنطینه ها از ممنوعیت سفر در داخل کشور تا قرنطینه های ملی برای مسافرانی که از مناطق پر خطر وارد می شوند، متفاوت خواهد بود. مقررات معمولی قرنطینه می تواند از هفت روز تا 14 روز متغیر باشد
اخیرا نیز نگرانی های مربوط به سلامتی مسافران توسط مسئولان بهداشت عمومی که طرفدار بازگشت به محدودیت های چند ماه گذشته هستند، تشدید شده است. بسیاری از کارشناسان بیماری های عفونی معتقدند که بسیاری از نقاط جهان همچنان با موج اول ویروس کرونا و برخی با موج دوم این بیماری درگیر هستند.
-
حباب های سفر
تعداد فزاینده ای از کشورها به صنعت حمل و نقل اجازه داده اند تا حباب های مسافرتی را به عنوان اولین گام به سمت پرش برای سفرهای هوایی و جهانگردی ترویج کنند. این اقدامات شامل توافق هایی با مناطق همسایه است که امکان سفر از طریق مرزها را برای سفرهای غیر ضروری و بدون قرنطینه هنگام ورود امکان پذیر می سازد.
هرچند که با وجود شیوع موج دوم covid-19 و تجدید اقدامات قرنطینه در بسیاری از نقاط جهان مانند اسپانیا، این تلاش ها قطعا کوتاه مدت خواهد بود.
نیاز به ایجاد یک پلتفرم ردیابی مسافران نیز مورد تاکید قرار گرفته است. اما این طرح فعلا در مرحله بحث باقی مانده است. چرا که مسائلی مانند حقوق اطلاعات شخصی مسافران وجود دارد و این طرح نگرانی های مربوط به حریم خصوصی افراد را در تعدادی از کشورها را برانگیخته است.
سازمان بین المللی هواپیمایی نیز چندین شیوه تبادل داده را توصیه کرده است، اما نهاد سازمان ملل متحد اذعان می كند كه یك استقرار جهانی و هماهنگ باید برای مهار موفقیت آمیز بیماری همه گیر COVID-19 وجود باشد. IATA همچنین مجموعه ای از دستورالعمل ها را برای بازگشت تدریجی خدمات هوایی تهیه کرده است
اجماع بین مقامات بهداشت عمومی و مدیران صنعت حمل و نقل هوایی نشان می دهد که تا زمان ساخت واکسن برای ویروس کرونا، می بایست محدودیت ها در سطح جهانی همچنان وجود داشته باشد. اما سوالاتی در این خصوص مطرح است.
چه مدت تا زمان ساخت و عرضه واکسن ویروس کرونا به بازار وجود دارد و آیا صنعت مسافرتی تا آن زمان می تواند زنده بماند؟ دولت ها چه نقشی باید در تأمین بقای صنعت حمل و نقل هوایی تا زمان ساخت واکسن داشته باشند؟ آیا فشارهای بهداشت عمومی برای رعایت فاصله اجتماعی و سایر موارد بهداشتی برای غلبه بر این بیماری در طی سفر هوایی کافی خواهد بود؟
با وجود پیشرفت جهان به سمت ساخت واکسن COVID-19 و کنترل نهایی ویروس، اما پیش بینی می شود که صنعت حمل و نقل هوایی همچنان با مطالبات عموم مسافران برای حفظ نکات و پروتکل های بهداشتی روبرو خواهد بود.
پاکیزگی و ضد عفونی شدن به یک معیار تبدیل می شود. تعامل بدون لمس افزایش پیدا میکند و فناوری تعامل انسان را کاهش می دهد. با تمام این ها آیا شادی و هیجان سفر برمی گردد؟
در پاسخ باید گفت بله، اما یک سری پیشنهادات و ارزش های جدید در جهت ایمن سازی سفر ایجاد خواهد شد. دقیقاً مانند سفر هوایی بعد از 11 سپتامبر که به سمت غربالگری های امنیتی پیش رفت و همچنان نیز این امر باقی مانده است. بی شک COVID-19 نیز باعث خواهد شد تا از این به بعد سفرهای ایمن تری از جهت بهداشت داشته باشیم.