واژه گردشگری، در ذهن عموم مردم، تنها به معنای گشت و گذار در شهر خود و یا سایر شهرهای پیرامون، شکل گرفته است. اما صنعت گردشگری، دنیای بزرگتر و وسیع تری دارد و اساسا جابجایی انسان ها و دور شدن آنان از محل زندگی خود، به محیطی دیگر و اقامت کمتر از یکسال آنان در آنجا، واژه گردشگری را معنا می کند. این جابجایی و سفر، خواه برای تفریح باشد و یا اساسا اهداف تجاری را دنبال کند، هر یک به نوعی گردشگری محسوب می شوند. در اینصورت برنامه ریزی و تدارکات قبل و یا بعد از سفر، بسته به نوع هدف و انگیزه افراد از گردش، متفاوت است و می بایست با یک برنامه ریزی اصولی و هماهنگی منسجم، میان آژانس های هواپیمایی، تورها و گردشگران، انجام شود.
گردشگری و پذیرایی از گردشگران، هر یک فرهنگ خاصی را می طلبد تا یک کشور، هم بتواند میزبان گردشگران داخلی و خارجی باشد و هم مردم آن، عاری از هر مشکل و مسئله ای به کشور های دیگر گردش کنند و تجربه گردشگری خود را در کشور خود پیاده سازند. در یک نگاه کلی، گردشگری همان فرهنگی است که می تواند قطب اقتصادی یک کشور را تحت تاثیر خود قرار دهد که با حفظ و گسترش این فرهنگ ارزشمند، می توان وسعت و زیبایی یک کشور و یا منطقه را در معرض دید جهانیان قرار داد.
گردشگری، بعنوان سومین صنعت پول ساز در جهان، دارای زیر شاخه های متعددی است که آشنایی با آنان، به درک مفهوم اصلی گردشگری کمک می کند.
-
گردشگری کشاورزی
-
گردشگری تجاری
-
گردشگری طبیعت
-
گردشگری مجازی
-
گردشگری سلامت
-
گردشگری غذایی
بررسی انواع مختلف گردشگری در جهان
-
طبیعت
شناخت ناشناخته ها، کشف طبیعت و مهمترین عنصر در ایجاد احساس حیات، گردش در طبیعت است. زمانیکه افرادی با روحیه مسئولیت پذیری بالا، به گردش در مناطق طبیعی می پردازند و در عین حال به حفظ محیط زیست و رفاه مردم آن مناطق نیز توجه دارند، اکوتوریسم و یا گردشگری طبیعت را معنا می کنند.
-
تجاری
گردشگر تجاری، با هدف سفر کاری و یا تجاری، بعنوان یک کارمند، وظایف خود را دور از خانه و محل زندگی خود انجام می دهند. این گردشگر، در قیاس با سایر گردشگران، هزینه بیشتری را جهت اقامت، انجام وظایف محوله و خرید پرداخت می کند. لذا در درآمدزایی منطقه، تاثیر بسزایی دارد. گردشگری تجاری، شامل سفر رجل سیاسی و نمایندگان سازمان های دولتی برای شرکت در یک جلسه و همایش نیز می شود.
-
کشاورزی
آگری توریسم و یا گردشگری کشاورزی، با وجود گسترش زندگی شهرنشینی در جهان و عادت انسان ها به زندگی شهری، طرفداران بسیاری پیدا کرده است. کنجکاوی انسان ها پیرامون محصولات ارگانیک و نحوه زندگی مردم در روستاها، صنعت آگری توریسم را توسعه بخشیده است. گردشگری کشاورزی، گردشگران را به فعالیت در یک مزرعه آناناس، ارکیده و یا در جوار کندوهای زنبور عسل دعوت می کند. این فعالیت ها که اغلب جنبه تفریحی، آموزشی و یا خرید دارند، آنقدر دلچسب و متنوع هستند که گردشگران را به سکونت در آن خطه نیز وا می دارد. گردشگرانی که به دنبال دوری از هیاهوی شهر و بازگشت به طبیعت هستند، اشتیاق بیشتری به این نوع گردشگری دارند. در ایران نیز مانند سایر نقاط جهان، گردش در مزارع کاشت زعفران و یا زندگی در خانه های روستایی، رواج یافته است. این گردشگری، به توسعه اقتصاد مناطق روستایی که در مناطقی دور از امکانات شهری قرار گرفته اند، بسیار کمک می کند.
-
غذایی
برخلاف تصور عموم مردم، گردشگری منحصر به دیدن مناطق تاریخی و تفریحی نیست، بلکه سفر با هدف آشنایی با فرهنگ غذایی ملل مختلف، چشیدن و لذت بردن بدون رده بندی و یا پرداخت به نکات تخصصی، نوعی از گردشگری به نام گردشگری غذایی را می سازد. زمانی که شما در حین گردش، از فروشنده های دوره گرد تا رستوران های لوکس، به مزه کردن غذاهای مختلف یک منطقه می پردازید، اغلب طعم، عطر، ارگانیک بودن و خاص بودن آن، شما را به این نوع گردش، جذب می کند. لذا بهبود اقتصاد در گردشگری غذایی، مختص مناطقی است که بتوانند اینگونه غذاها را ارائه دهند.
-
سلامت
توریسم درمانی و یا گردشگری سلامت، در پی استفاده از امکانات یک منطقه، برای بهبود مشکلات روانی، جسمی و افزایش سلامتی حاصل می شود. آب های معدنی، آب و هوای بسیار عالی و یا خدمات پزشکی در یک منطقه، در صورتیکه با قیمت پایین و کیفیت بالا ارائه شود، منجر به ایجاد گردشگری سلامت و بهبود اقتصاد ناشی از آن می شود. هند، فیلیپین، سنگاپور و ایران، از جمله مناطق پشتیبانی کننده صنعت توریسم درمانی هستند. جراحی تخصصی قلب در کشور هند، خدمات درمانی با کیفیت در فیلیپین و سنگاپور و آب درمانی های متعدد در کشور ایران، زمینه گردشگری سلامت را در سطح جهانی، فراهم آورده است.
-
مجازی
این نوع گردشگری، با 20 سال قدمت، جدیدترین نوع در دسته بندی اصلی است. گردشگر با دریافت اطلاعات صوتی، تصویری و حتی متنی، دنیای پیرامون خود را می شناسد. او تنها با یک کلیک، در سایت موزه ها و اماکن باستانی، از اصلی ترین شاخص های یک مکان باستانی، مطلع می شود. اگر چه در ظاهر این نوع گردشگری، رونق اقتصادی در پی نخواهد داشت. اما در واقع، بسیاری از شرکت های فعال در زمینه گردشگری مجازی، عکاسان، نویسندگان و خبرنگاران متعددی را استخدام می کنند تا با دسته بندی اطلاعات مختلف، خدمات بهتری را ارئه دهند. در ادامه نیز اغلب این شرکت ها، به برپایی یک تور مجازی، می پردازند تا افراد بیشتری را به خرید تور حقیقی، تشویق کنند. لذا می توان گفت، این نوع گردشگری نیز، تاثیر بسزایی در رشد اقتصاد کشورها دارند.
گردشگری، به میزان قابل توجهی، به رشد و شکوفایی یکسان مناطق مختلف یک کشور می انجامد. اغلب مناطقی که اقتصاد ضعیفی دارند و از مراکز اصلی توسعه، فاصله زیادی دارند، می توانند با ایجاد کشش گردشگری، بواسطه جاذبه های طبیعی و فرهنگی، تغییراتی اساسی را در اقتصاد منطقه خود ایجاد کنند. همین موضوع صنایع دیگر آن منطقه، مانند صنایع دستی، نساجی و یا غذایی را هم شکوفا می کند و در معرض دید قرار می دهد. علاوه بر این، توسعه گردشگری، درآمد دولت ها را نیز افزایش می دهد. جذب ارز خارجی بواسطه گردشگری و بدون صادرات و یا فروش نفت، تحولی چشمگیر، در اقتصاد کشور ها ایجاد می کند و در نهایت درآمد سرانه خانواده ها به همراه روحیه رشد و پویایی آنان را نیز ارتقا می بخشد.